Dĩ nhiên, tôi biết điều gì đó có ý nghĩa thật sâu đậm đã xảy ra cho mình, nhưng lúc ấy tôi không hiểu được nó. Khi bạn thực sự sử dụng tâm trí, nhất là trong trường hợp cần đến một giải pháp sáng tạo, thì cứ khoảng vài phút bạn lại dao động giữa suy nghĩ và tĩnh lặng tức là giữa tâm trí và vô niệm. Trở ngại lớn lao nhất đối với việc thể nghiệm thực tại này là gì?
Sau đó hãy chấp nhận mọi hậu quả không thoái thác. Tuy nhiên, hiện nay ngày càng có thêm nhiều người mà ý thức đã tiến hóa đủ để không cần thêm đau khổ nữa mới hiện thực được giác ngộ. Giống như chữ Thượng đế, chữ Bản thể hiện tiền chẳng giải thích được điều gì cả.
Sự thực đó không phải là ảo tưởng, và bạn không thể đánh mất nó được. Nhưng bạn có muốn nó chết đi không? Bạn thực sự có đủ quyết tâm không? Bạn sẽ là ai nếu không có nó? Để trắc nghiệm mức độ hiện trú, một số thiền sư nhẹ nhàng bước đến sau lưng các môn đồ rồi đột nhiên đánh họ một gậy.
Trách nhiệm của bạn lúc ấy là không tạo thêm đau khổ nữa. Phút trước đây khi ông bàn về Khoảnh khắc hiện tại vĩnh hằng và tính phi thực của quá khứ và tương lai, tôi thấy mình đang ngắm nhìn cội cây bên ngoài cửa sổ kia. Chỉ riêng sự tĩnh lặng bên trong bạn mới cảm nhận được sự tĩnh mịch bên ngoài.
Khi đã hoàn toàn tỏ ngộ, phải chăng người ta vẫn còn cần đến một mối quan hệ nào đó? Liệu người nam vẫn còn bị người nữ lôi cuốn không? Liệu người nữ vẫn còn cảm thấy mình bất toàn nếu không có người nam không? Tự ngã cứ luôn bận tâm giữ cho quá khứ còn sống mãi, bởi vì không có quá khứ thì bạn là ai kia chứ? Nó lại hằng hằng phóng chiếu tự thân vào tương lai để bảo đảm rằng nó còn tiếp tục tồn tại, và để tìm kiếm một loạt giải thoát hay đáp ứng nào đó ở đấy. Các khuôn mẫu này có thể vẫn còn tác động trong một thời gian, nhưng chúng sẽ không còn điều động cuộc đời bạn được nữa.
Bạn muốn giữ lại một mặt của ảo tưởng và vứt bỏ mặt kia, nhưng không thể được. Ngược lại, nếu tâm trí bạn lưu trú ở đó rồi trách móc bản thân, ăn năn hối tiếc, hay cảm thấy tội lỗi, vậy là bạn đang biến sai lầm ấy thành “tôi” và “của tôi”: Bạn biến nó thành một bộ phận thuộc nhận thức về cái tôi của bạn, và nó đã trở thành thời gian tâm lý, vốn luôn luôn gắn liền với cảm nhận về cái tôi giả tạo của bạn. Tình hình này được gọi là nằm mộng tỉnh táo (lucid deaming), có thể thú vị và hấp dẫn, nhưng nó vẫn không giải thoát bạn được.
Nếu người nữ bỏ lỡ cơ hội đó, người nam có thể quan sát phản ứng thuộc tâm trí – tình cảm của anh ta đối với nỗi đau của người phụ nữ, quan sát thói che giấu nhược điểm của chính anh ta, thay vì “là” phản ứng ấy. Và rồi có cả điều kiện văn hóa của chúng ta nữa chứ, nó có liên quan đến nơi chúng ta sinh sống về mặt địa lý và thời kỳ lịch sử trong đó có chún ta. Nam giới có khuynh hướng làm việc này hơn nữ giới.
Khi ấy người hành khất mới cố cạy cái nắp thùng cũ kỹ ra. Cái quầng chứa nhómđau khổ chhính là khối năng lượng sinh khí bị bế tắc, vốn đã tách khỏi toàn bộ trường năng lượng của bạn và tạm thời vận hành độc lập thông qua tiến trình đồng hóa một cách trái tự nhiên với tâm trí. Khi các tôn giáo ra đời, sự ly khai này càng dứt khoát hơn dưới dạng tín niệm “mi không phải là thân xác của mi”.
Để mặc cho mọi sự vật hiện hữu như vốn có bên trong cũng như bên ngoài bạn. Cái “không” chỉ có thể trở thành cánh cổng dẫn bạn vào cõi Bất thị hiện nếu bạn đừng ra sức tìm hiểu nó bằng đầu óc. Còn hoàn cảnh sống bao gồm các cảnh ngộ và trải nghiệm của bạn.
Tôi ngồi trên thùng này đã lâu lắm rồi. Hãy tự hỏi bản thân xam bạn có “vấn đề” gì ngay bây giờ, chứ không phải năm tới, ngày mai, hay trong năm phút nữa. Bên trong bạn, cả không gian lẫn thời gian đều có một thứ tương đương nội tại bộc lộ bản chất đích thực của chúng, cũng như của chính bạn.